T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
AYDIN / SÖKE - Sazlıköy Hilmi Fırat Ortaokulu

Saygı İle İlgili Atasözleri ve Anlamları

İnsan toplumsal bir varlıktır. Sürekli bir iletişim halindedir. Aslında iletişim kurmak onun için vazgeçilmezdir. Toplumları ayakta tutan ve geçmişlerinin aynası olan adet ve töreler insanın insana olan hukukunda bir takim yazısız kurallar koymuştur. Saygıda bunlardan bir tanesidir. Türk toplumlarında saygının ayrı bir önemi vardır. Atalarımızdan beri süregelen birtakım ritüeller toplum olarak saygıya ne denli önem verdiğimizin göstergesidir. Yaşça kendimizden büyük olanlara karşı oluşturduğumuz toplumsal sözleşme büyüğe verdiğimiz önemi gösterir. Mesela içeriye bir büyük girdiğinde hemen ayağa kalkarak veya babamızın dedemizin veya herhangi bir büyüğün karşısında baca bacağa atıp oturmak saygısızlıktır. Hoş da karşılanmaz. Saygı kavramı toplumdan topluma farklılık gösterebilir. Mesela bizim için bir büyüğün karsısındaki bacak bacağa atıp oturmak ayıpken bir İngiliz için bu sorun edilecek bir durum değildir.

Hayatta bir çok değerimiz yok olup giderken bizlere düşen en önemli görev örf ve adetlerimize sıkı sıkı sarılarak birbirimize olan saygımızı asla yitirmemek olmalı. Saygının olmadığı yerde sevgi ve mutlluluktan bahsetmek boştur. Şimdi isterseniz Sevgi ve Saygı ile ilgili Atasözlerine ve Anlamlarına bakalım:

Saygı İle İlgili Atasözleri ve Anlamları:

  • Öpülecek el ısırılmaz.

Saygı göstereceğimiz kişileri asla incitmemeliyiz. Onu kıracak söz ve davranışlardan kaçınmalıyız.

  • Eli boşa ağa uyur derler, eli doluya ağa buyur derler.

Hediye vermeyen, armağanlarda bulunmayan kişilere pek yüz verilmez. Fakat eli dolu hediyelerle gelen kişilere saygı ve hürmet gösterilir.

  • Herkes evinde ağadır.

Herkes kendi yurdunda, otağında, evinde esas saygıyı görür.

  • Ağar basar yeğni kalkar.

Ağırbaşlı, mütevazi olan kimseler herkesten saygı ve sevgi görür, ağırbaşlı olmayan kişiler ise toplum içerisinde saygıya layık olmaz.

  • Ağır ol ki molla (efendi, ağa) desinler.

Ağırbaşlı olan kişiler toplum tarafında itimat edilir saygı duyulur, sözlerine güvenilir.

  • Aklınla rezil olursun, aklınla vezir olursun.

Doğru yerde doğru işler yapan, aklını daima iyi yönde kullana, adaletli olan, sözünü tutan kişiler toplumda çok saygı görür, el üstünde tutulur. Yalan söyleyen, boş konuşan nerede ne konuşacağını bilmeyen kişiler ise rezil olur.

  • Alçak uçan yüce konar, yüce uçan (konan) alçak konar (uçar).

Alçak gönüllü, tevazu sahibi insanlar başkaları tarafından saygı duyulur,  kendisini başka insanlardan üstün görenler ise toplum tarafından sevilmez.

  • Köpeği dövmeli ama sahibinden utanmalı.

Birine bir zarar verirken onun sahiplerini (babası, akrabası) gücendirmemeli saygısızlık etmemeli.

  • Köpek bile yal yediği kaba pislemez.

İnsan kendi geçimini sağladığı, ona iş veren, aş veren kişilere hainlik etmemeli.

  • Önce baldın, pekmez oldun; şimdi para etmez oldun.

Nerede ne yapacağını bilmeyen, davranışlarına dikkat etmeyen kişi bir anda tüm saygınlığını yitirebilir.

  • Tuz ekmek hakkını bilmeyen kör olur.

iyilik gördüğü kimseye hainlik eden elbet cezasını çeker.

  • Ulular köprü olsa, basıp geçme.

Büyüklerine karşı her ne olursa olsun saygıda kusur etme.

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 02.11.2019 - Güncelleme: 28.03.2023 14:25 - Görüntülenme: 13713
  Beğen | 227  kişi beğendi